Көктемгі егін науқаны аясында 1,4 млн гектардан астам жер егілді.
Оңтүстік өңірден басталған науқанға еліміздің батыс және шығыс аймақтары да қосылды. Биыл 23,4 млн гектарға ауыл шаруашылығы дақылдарын егу жоспарланып отыр, деп хабарлады ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі.
Дәнді және дәнді-бұршақты дақылдар, жемшөп дақылдарының, сондай-ақ қант қызылшасының егіс алқаптарын ұлғайту көзделіп отыр. Сондай-ақ, әлеуметтік маңызы бар күнбағыс, көкөніс-бақша, картоп және қарақұмық алқаптары ұлғайтылады.
Тұқым себу 100% жүзеге асырылды. Фермерлер 2,3 млн тонна көлемінде тұқым қорын қалыптастырды. Сондай-ақ өңірлерде қоймаларда тұқым қоры қалыптасты. 2023 жылға жергілікті бюджеттерде тұқым шаруашылығын дамытуды субсидиялауға 11,4 млрд теңге қарастырылған.
Бүгінгі таңда өңірлерге бөлінген 419 мың тоннадан 284,4 мың тоннаға жуық жеңілдетілген дизель отыны жөнелтілді. Операторлардың шығыстарын ескере отырып, фермерлер үшін республика бойынша орташа баға нарықтық бағадан үштен біріне арзан және литріне 204 теңгені құрайды.
Жалпы, «Кең-дала» бағдарламасы бойынша көктемгі науқанды қаржыландыруға 140 млрд теңге қарастырылған, ол шамамен 2 млн га алқапта егіс егіп, егін жинауды қамтамасыз етпек. Қазіргі уақытта фермерлерге 133,8 млрд теңге төленді.
Сондай-ақ Азық-түлік корпорациясы форвардтық сатып алу бағдарламасын жалғастырып, ірі ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге тауарлық кредиттер беруді бастады, оған кемінде 70 млрд теңге көзделген.
Бүгінде «Шардара» су қоймасында 5,03 млрд. текше метр, «Көксарай» су реттегішінде 1,79 млрд. текше метр су бар. «Арал-Сырдария» бассейндік инспекциясының мәліметіне қарағанда, 2023 жылдың вегетациялық кезеңіне 3,8 млрд.текше метр су пайдалану лимиті белгіленген, бұл былтырғы жылмен салыстырғанда 200 млн. текше метрге артық.
Душанбе қаласында өтетін Мемлекетаралық су шаруашылығын үйлестіру комиссиясының (Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Түркменстан елдері кіреді) кезекті отырысында су пайдалану маусымындағы Сырдария өзенінің сулылығы болжамына сәйкес Шардара су қоймасына түсетін көлем нақтыланады. Болжам нақтыланған соң су лимиттері қайта белгіленеді.
Биылғы қыс-көктем айларында Нарын-Сырдария каскадындағы қоймалардан төменгі ағысқа жіберілген мол судың арқасында каналдар мен көлдер жүйелері, шабындықтар суландырылды, Арал теңізінің суы 18,5 млрд. текше метрден 20,140 млрд. текше метрге көбейді.
Коммуналдық меншікке алынған 226 су шаруашылығы нысанын тазалау, жөндеу жұмыстары кезең-кезеңімен атқарылуда. Биыл облыстық бюджет есебінен елді мекендерді аяқ сумен қамтамасыз ету үшін 78 шақырым болатын 7 каналды тазалау, (226,0 млн.теңге) елді мекендерге 21 дана насос қондырғысын жеткізіп беру (301,4 млн.теңге) және 27 каналға (111,7млн.теңге) жоба-сметалық құжат әзірлеу жұмыстары жүргізіледі.
Сонымен бірге, шаруашылықаралық каналдардың 68,0%-ы, ішкі шаруашылықаралық каналдардың 79,0%-ы тазалаланды. Су құрылыстарының шаруашылықаралық каналдарының 48,0 %-на, ішкі шаруашылық каналдардың 70 %-на және насос қондырғылардың 83%-на, гидробекеттердің 88%-на жөндеу жұмыстары жүргізілді.
«Жасыл Қазақстан» ұлттық жобасы шеңберінде 2025 жылға қарай 16 магистралды және шаруашылық каналын цифрландыру жоспарланған. «Қазсушар» РМК Қызылорда филиалы оның 5-не (2 магистралды, 3 шаруашылықаралық канал) жоба-сметалық құжаттама әзірлеп, мемсараптама қорытындысы алынды.
Суды тиімді пайдалану мақсатында облыс әкімдігі мен Австралияның «Rubicon Global» компаниясы арасында аймақтың суландыру жүйелерін автоматтандыру, цифрландыру жобасын іске асыру туралы меморандумға қол қойылды. Меморандум республикалық меншіктегі Қызылорда солжаға магистральды каналы бойындағы (облыстағы 60% егіс келемі орналасқан) аумақтардың суландыру жүйесін жаңғыртуды көздейді. Қазіргі таңда «Rubicon Global» компаниясы Қызылорда сол жаға магистральды (Шіркейлі) каналына зерттеу жұмыстарын жүргізіп, жобасын ұсынды.